متار (METAR) گزارش­های هواشناسی فرودگاهی است:

     Meteorological Terminal Air Report  که در صنعت هوانوردی اهمیت دارد .

 خلبان­ها و کادر پرواز افرادی هستند که به طور معمول  اطلاعات متار را به دقت پیگیری و بررسی می­کنند.

این گزارش­ها آنقدر مهم است که شمار زیادی از سایت­های معتبر هوانوردی اروپا و امریکا به معرفی دقیق کدهای متار و ارائۀ آنلاین این گزارش­ها در فرودگاه­ها می پردازند .

   در متن حاضر که ترجمه­ای گردآوری­شده از چندین سایت هوانوردی است، کدهای مهم متار معرفی و روش خواندن آنها بیان شده است.

متار در واقع مجموعه­ای از کدهای قراردادی است و شامل:

• کد ایستگاه (فرودگاهی) طبق نامگذاری ICAO مثلاً OIIE برای فرودگاه امام خمینی
• ICAO سازمان بین­المللی هوانوردی است که 191 کشور از 193 کشور عضو سازمان ملل متحد عضو آن هستند.
• ICAO به همه فرودگاه­های این کشورها یک کد چهارحرفی را اختصاص داده است.
• کد همۀ فرودگاه­های واقع در آسیای جنوب­غربی با حرف O آغاز می­شود. دو حرف اول همۀ فرودگاه­های ایران OI است.
• مثلاً OIKB کد مربوط به فرودگاه بین­المللی بندرعباس و OITT فرودگاه بین­المللی تبریز است.
• تاریخ و زمان مشاهده به ساعت و دقیقه با بیان UTC، در این گزارش دو رقم اول نشان­دهنده روز در آن ماه است و چهار رقم بعدی ساعت و دقیقه را نشان می­دهد:
• مثلاً 191350Z یعنی نوزدهمین روز ماه، ساعت 13:50 به وقت گرینویچ.
• AUTO کد دلخواهی است که مشخص می­کند آیا گزارش را سیستم مشاهداتی اتومات آماده کرده است یا نه
• باد سطحی: جهت اصلی باد بر حسب درجه از نقطه­ای که باد می­وزد و سرعت میانگین باد بر حسب نات (knot) در طول دورۀ 10 دقیقه­ای قبل از مشاهده بیان می شود.
• مثلاً 35015KT یعنی جهت وزش 350 درجه و سرعت 15 نات (برابر با78 km /h یا 7.71 m/s). اگر باد ده دقیقه قبل از گزارش دهی آنقدر قوی باشد که از سرعت میانگین باد حداقل به اندازۀ 10 نات فراتر رود، حرف G و دو رقم بیشتر افزوده می­گردد تا بیشینه سرعت باد را مشخص کند.
• مثلاً  23018G30KT یعنی باد قوی با جهت وزش 230 درجه و تندی 18 نات تا حداکثر 30 نات. البته ممکن است تندی باد بر حسب متر بر ثانیه (MPS) یا کیلومتر بر ساعت (KPH) بیان شود.
• سرعت­های 100 نات (185.2 km/h یا 51.4 m/s) یا بیشتر با افزودن حرف P به این شکل نمایش داده می­شود:  P99KT یا  P99MPS یا P199KPH.
• دید افقی: فاصله­ای است که یک شی یا چشمه نور در آن فاصله به وضوح قابل تشخیص است. دید افقی به جهت و زاویۀ دید و ارتفاع مشاهده بستگی دارد. حضور مه، ابر، غبار و بارش بر دید افقی تأثیرگذار است.
• دید افقی در تمام مراحل برخاستن و فرود هواپیما اهمیت دارد. دید افقی همچنین به تجهیزات فنی هواپیما و دانش و مهارت خدمۀ پرواز بستگی دارد. دید افقی به شکل چهار رقمی بیان می­شود:
• مثلاً 0400 یعنی 400 متر و 8000 یعنی 8 کیلومتر. 9999 یعنی 10 کیلومتر یا بیشتر از آن و 0000 یعنی دید افقی کمتر از 50 متر.
• Runway Visual Range (RVR): فاصله­ای است در سطح ران­وی با مرزبندی مشخص که خلبانِ هواپیمای واقع در خط مرکزی ران­وی می­تواند از آن فاصله علامت­های سطح ران­وی یا چراغ­های روشن­کنندۀ ران­وی را ببیند و معمولاً برحسب متر یا فیت (پا) بیان می­شود.

حداقل طول ران­وی برای هواپیماهای با وزن حداکثر 200000 پوند (90718 کیلوگرم) حداقل 1829 متر است و برای هواپیماهای بزرگ­تر و سنگین­تر حداقل 2438 متر در سطح دریا و گاه بیشتر از آن در فرودگاه­های واقع در ارتفاعات بالاتر است.

مثلاً  R36/4000FT/D  یعنی RVR برای ران­وی 36 برابر با 4000 FT است با تغییرجهت پایین­سو. D یعنی تغییرجهت پایین­سو و U یعنی تغییرجهت بالاسو و N یعنی بدون تغییرجهت.

پیشوندهای M یا P هم نشان می­دهد مقدار RVR، کمتر یا بیشتر از مقدار قابل گزارش است مثلاً  M0600FT یعنی کمتر از 600 فیت و یا P6000FT یعنی بیش از 6000 فیت.

V یعنی بین دو مقدار متغیر است .

مثلاً R06L/2000V4000FT یعنی بین 2000 تا 4000 فیت برای ران­وی 6L. در گزارش­دهی ران­وی، L یعنی چپ، C یعنی مرکز و R یعنی راست.

مثلاً R28R/2600FT یعنی ران­وی 28 راست برابر با 2600 فیت است.

• وضعیت آب­­وهوایی در گروه­هایی شامل نمادها و حرف­ها مشخص می­شود:

در گزارش آب­وهوایی می­توان این­ها را ترکیب کرد. مثلاً

 – FZDZ = Slight Freezing Drizzle;

 + SHRASN = Heavy Shower of Rain and Snow;

 REUP = Recent Unidentified Precipitation.

• وضعیت ابرها: مقدار ابرها در چهار گروه مشخص می­شود:

 FEW = few (1-2 oktas)

 SCT = scattered (3-4 oktas)

 BKN = broken (5-7 oktas)

 OVC = overcast (8 oktas)

• اکتا واحدی است برای بیان پوشش ابر. اینکه در هر محل چند هشتم آسمان آنجا پوشیده از ابر است.
• 0 oktas یعنی آسمان کاملاً صاف و 8 oktas یعنی کاملاً ابری.

ارتفاع پایۀ ابرها برحسب چندصد پا گزارش می­شود. مثلاً  SCT018 یعنی ابرهای پراکنده در 1800 ft. در گزارش­ها و پیش­بینی­ها ارتفاع معمولاً بر حسب MSL یعنی بالاتر از سطح میانگین دریا یا برحسب AGL یعنی بالاتر از سطح زمین بیان می­شود. فقط دو گروه ابر گزارش می­شود:

TCU=towering cumulusو CB=cumulonimbus.

W///=’state of sky obscured’ (cloud base not discernable)

W/// یعنی آسمان تیره و تار به نحوی که پایۀ ابرها قابل تشخیص نباشد. NSC هم یعنی هیچ ابر قابل توجهی برای گزارش­دهی وجود ندارد.

• CAVOK یعنی همزمان شرایط زیر وجود داشته باشد:
• دید افقی 10 کیلومتر یا بیشتر
• نه CB نه TCU و نه ابری زیر 5000 پا
• آب­وهوای خاصی در فرودگاه یا نزدیک آن وجود نداشته باشد.
• دما و نقطۀ شبنم هر دو برحسب سلسیوس گزارش می­شود: مثلاً 10/07 یعنی دمای 10 درجه سلسیوس و نقطه شبنم 7 درجه سلسیوس.
• QNH بیانگر فشار جو در سطح دریاست. این فشار به سمت پایین (عدد کمتر) گرد می­شود، برحسب هکتوپاسکال (میلی بار) بیان می­شود و پیشوند Q بر سر آن می­آید. مثلاً: Q1013 = QNH 1013 HP یا Q0995 یعنی 995 میلی بار.
• جدیدترین وضعیت آب­وهوایی مشاهده­شده. پیشوند RE و سپس پدیدۀ آب­وهوایی گزارش می­شود. مثلاً RETS یعنی وضعیت آب­وهوایی اخیر Thunderstorm است.
• چینش باد (WS) که اخیراً دیگر گزارش نمی­شود
• TREND: در گزارش­دهی این پیش­بینی­ها:BECMG(Becoming)  یا  TEMPO (temporary) نوشته می­شود و اعدادی به دنبال آن که بیانگر ساعت و دقیقه برحسب UTC هستند. قبل از این اعداد هم FM (from), TL (until), AT (at) ممکن است نوشته شود. مثلاً:

BECMG FM1030 TL1130 یعنی از 10:30 تا 11:30 رخ می­دهد.

اگر طی دورۀ پیش­بینی 2 ساعته هیج تغییر قابل توجهی رخ ندهد NOSIG جایگزین گروه TREND می­شود. فقط المان­هایی که بیانگر تغییرات خاصی هستند باید در  TREND نوشته شوند.

NSW (No Significant Weather) هم تمام شدن آب­وهوای قابل توجهی را نشان می­دهد.

سایت https://www.aviationweather.gov سایت هوانوردی امریکا و سایت معتبر و جامعی برای دریافت داده­های هوانوردی است. البته بسیاری از اطلاعات این سایت مختص فرودگاه­های ایالات متحده است. اما برخی از داده­های اصلی هوانوردی را برای فرودگاه­های خارج از امریکا نیز ارائه می­کند.

اطلاعات هواشناسی هر ایستگاه فرودگاهی با استفاده از مجموعه­ای از علائم قراردادی در اطراف ایستگاه نشان داده می­شود. این علائم بدین قرارند:

Temp = Temperature

Dewpt = Dewpoint

Altim = Pressure (altimeter)

VIS = Visibility

CIG = Cloud Ceiling

Cover = Cloud Cover

Wx = وضعیت آب­وهوایی را نشان می­دهد

WDir = جهت باد

WSpd = سرعت باد

WGst = Wind gusts

جهت و سرعت باد را هم با نمادهای زیر نشان می­دهند:

گِردی به دور دایرۀ محل ایستگاه نشانه باد آرام است. بارب­ کوتاه سرعت 5 نات و بارب­ بلندتر سرعت 10 نات را نشان می­دهد. سرعت 50 نات را با پرچم مثلثی شکل نشان می­دهند. جهت بارب­ها همان جهتی است که باد از آنجا می­آید.

نمادهای وضعیت کنونی آب­وهوا هم به این قرار است:

توضیح این نمادها در جدول WMO (سازمان هواشناسی بین­المللی) آمده است: https://www.aviationweather.gov/docs/metar/wxSymbols_anno1.pdf

کدهای متار از سایت https://www.aviationweather.gov/metar قابل دریافت است. با کلیک­کردن روی فرودگاه موردنظر روی نقشه و یا با واردکردن کد فرودگاه در قسمت Request METAR data و انتخاب فرمت  Raw یا Decoded و تعیین زمان، اطلاعات متار نمایش داده خواهد شد. مثلاً برای فرودگاه بین­المللی امام خمینی با  درج کد OIIE این اطلاعات برای تاریخ 21 نوامبر 2018 در ساعت مشخص بدست می­آید:

اگر در قسمت Show METAR board، کد فرودگاه را وارد کنیم، فشرده­ای از اطلاعات متار را از ساعت 00 روز جاری تا ساعت کنونی، نمایش می­دهد. (ساعت­ها به وقت UTC است نه به وقت محلی)

Raw hourly METARs

OIIE 210000Z 26006KT 4200 BR NSC 06/04 Q1017 TEMPO 3000 BR

OIIE 210100Z 27005KT 4500 BR NSC 06/04 Q1016

OIIE 210200Z 27007KT 4400 BR NSC 06/04 Q1016

OIIE 210300Z 27007KT 2500 BR NSC 07/04 Q1016

OIIE 210400Z 27008KT 3800 BR FEW100 07/04 Q1017

OIIE 210500Z 27008KT 5000 BR FEW100 09/05 Q1017

OIIE 210600Z 29010KT 5000 HZ FEW100 11/05 Q1017

OIIE 210700Z 31010KT 7000 NSC 14/03 Q1017

OIIE 210800Z 32006KT 9000 NSC 15/03 Q1016

OIIE 210900Z 33007KT CAVOK 17/01 Q1015

OIIE 211000Z 31010KT 9999 FEW030 18/00 Q1014

OIIE 211100Z 31014KT 9999 FEW030 SCT100 19/M01 Q1013

OIIE 211200Z 32015KT 9999 FEW030 SCT200 19/M02 Q1013

با فعال­کردن گزینه Include TAF، اطلاعات تافور هم نمایش داده خواهد شد. این اطلاعات را می­توان بطور جداگانه هم از https://www.aviationweather.gov/taf دریافت کرد.

در گزارش متار   FltCat نشان­دهندۀ وضعیت کنونی پرواز (رده پروازی) در فرودگاه است.

FltCatارتفاع مجاز پرواز را نشان می­دهد.

*نظرات خود را درباره این متن با ما در میان بگذارید*

Info@iliyaco.ir

(گروه هواشناسی شرکت ایلیا بنیان دانش)